Het is een spreuk die niet zou misstaan op een tegeltje, of een houten bordje bij de Action: ‘De beker is de kortste weg naar Europa.’ Helmond Sport had dat in het seizoen 1996/1997 maar al te goed begrepen. Onze club schopte het tot de halve finale van het bekertoernooi. Helaas won SC Heerenveen in de laatste minuut met 5-0. Een terugblik op een mooie awayday, deze week vijfentwintig jaar geleden.
Over een gebrek aan toerisme had de provincie Friesland in de eerste helft van 1997 niet bepaald te klagen. Op 4 januari trok de laatste editie van de Elfstedentocht heel wat volk naar het noorden. En op 17 april van dat jaar waren niet elf steden, maar elf voetballers de reden voor een bescheiden volksverhuizing. Elf spelers van Helmond Sport, om precies te zijn.
In de competitie gooide Helmond Sport in 1996/1997 voor de verandering geen hoge ogen, maar des te beter ging het in de beker. Met drie remises in de poulefase kwalificeerde Louis Coolens rood-zwarte leger zich voor de knock-outronde. NAC – zonder de toen 31-jarige Ralf Seuntjens in de basis – moest er als eerste aan geloven, gevolgd door Heracles.
Spits van formaat
In de kwartfinale kwam Vitesse op bezoek. Vitesse had Roy Makaay, maar Helmond Sport had écht een spits van formaat: Dennis Gerritsen. Als ik het me goed herinner was hij destijds, met 300.000 gulden, de duurste clubaankoop ooit. Dennis Gerritsen scoorde altijd en overal, behalve dan in Heerenveen maar je kunt niet alles hebben. Volgens weinig intensief bureauonderzoek werkt Dennis Gerritsen momenteel bij een benzinestation. Als dat inderdaad zo is, werkt hij nu met meer kapitaal dan in zijn tijd op De Braak.
Hoe dan ook: op een mooie woensdag in maart 1997 rekende Helmond Sport af met Vitesse. Next stop: Heerenveen. De dag na de bekerstunt tegen Vitesse waren de buscombitickets voor de halve finale snel uitverkocht. De wedstrijd leefde nogal in Helmond, dat was wel duidelijk. Halverwege de middag vertrokken tientallen bussen in een lange karavaan van Helmond naar het Abe Lenstra Stadion, ruim tweehonderd kilometer noordelijker. De supporters met een baan namen graag een halve dag vrij om hun club richting de finale te schreeuwen. Zelf zat ik nog op school, maar ik was van mening dat dit bekeravontuur een goede reden was om het laatste lesuur van die dag te skippen. De conrector dacht daar anders over, maar dat verschil van inzicht is intussen verjaard.
R. Kelly
Het was een lange tocht naar het Friese land. Smartphones om de tijd mee te doden waren er toen nog niet echt. Gelukkig had ik goed gezelschap van een stel vrienden. Én van een groep leden van het intussen helaas ontmantelde RKPVV die bij ons in de bus zaten. Mannen die niet te beroerd waren om de gebeurtenissen om hen heen van live-commentaar te voorzien. ‘Duwt ‘m dan maar eens van de Ameideflat’, riep iemand toen R. Kelly’s pas verschenen hit I Believe I Can Fly op Hilversum 3 klonk. Vermoedelijk om het zekere voor het onzekere te nemen, is R. Kelly sindsdien nooit in of op de Ameideflat gesignaleerd. De bewoners zullen ook wel wat te oud voor hem zijn geweest.
Eenmaal in het uitvak zat de sfeer er meteen lekker in. Helmondse supporters hadden zich creatief uitgeleefd, wat leidde tot scherpe spandoekteksten. Zoals ‘Bakel groet Helmond’, ‘Helmond zo 👍’ en ‘Helmond boppe’. Zelf hadden we twee doeken meegebracht: ‘Hak ‘n wak’ en ‘Snel op de schaats is nog geen finaleplaats’ – verwijzingen naar het schaatsverleden van Heerenveen. Helaas was het laatstgenoemde doek al vroegtijdig in vlammen opgegaan, omdat het zo vroeg in het seizoen nog aardig fris was in het hoge noorden.
Net naast
Er werd die avond ook nog gevoetbald. Al vroeg in de wedstrijd ging John Stegeman alleen – en in balbezit – op Heerenveen-keeper Hans Vonk af. Vonk hoefde niet te vlammen; de bal ging nét naast de hoekvlag. Dat was meteen de laatste Helmondse dreiging, tenminste binnen de lijnen. Jon Dahl Tomasson opende de score. Daarna deden nog vier blauw-witten hetzelfde, maar dat was eigenlijk alleen voor de statistici interessant want Helmond Sport scoorde toch niet. Eindstand: 5-0. Een behoorlijk geflatteerde uitslag. 7-0 was een betere weerspiegeling van de krachtsverhoudingen geweest.
Zoals er na 1997 nooit meer een Elfstedentocht was, speelde Helmond Sport na dat jaar nooit meer een halve finale van de beker in Heerenveen. Ook niet ergens anders trouwens. Ruim een kwart eeuw na dato wordt het wel weer tijd voor een evenaring of verbetering van die prestatie. Na alle gifbekers van de laatste jaren is een nieuw bekersucces meer dan welkom.
Matthijs Lodewijks